در بلوار هاشمیه که قدم بزنیم از ابتدا تا انتها کلینیک‌های تخصصی حیوانات خانگی را مشاهده می‌کنیم که به نظر می‌رسد تعدادشان از مراکز درمانی انسان نیز بیشتر است و این نشان از رواج نگهداری از حیوانات خانگی و توجه به حقوق حیوانات است، اما آیا این امر در حال حاضر به درستی در جامعه در حال شیوع یافتن و قوانین نگهداری از حیوانات به درستی در حال اجراست؟
داشتن حیوان خانگی حقی طبیعی برای شهروندان است و آنان این اجازه را دارند تا حیوانات اهلی مورد علاقه خود را نگهداری کنند اما چگونه و با چه شرایطی؟
معمولا حیوانات خانگی یا در خانه به سر می‌برند و یا به همراه صاحبانشان در خیابان‌ها و پارک‌های شهر در حال گشت و گذار هستند، اما آیا وجود حیوانات در فضاهای عمومی اعتراضی به همراه ندارد و مشکلی برای سایر شهروندان ایجاد نمی‌کند؟
طبق تبصره ماده سه آیین‌نامه اجرایی قانون آپارتمان‌ها در سال ۱۳۴۷ نگهداری این‌گونه از حیوانات در قسمت‌های مشترک یک ساختمان جرم محسوب شده و شخص دارنده حیوان خانگی به‌عنوان مجرم شناخته‌شده و سایرین می‌توانند از وی شکایت کنند. (منظور از قسمت‌های مشترک ساختمان همان پشت‌بام، راه‌پله‌ها، راهروها، حیاط و پارکینگ است) درحالیکه نگهداری از این حیوانات در منزل افراد با توجه به خصوصی بودن مکان هیچ ایراد و اشکالی ندارد، اما در صورت ایجاد کردن آلودگی صوتی همسایه ها حق اعتراض و حتی شکایت به مراجع قانونی را نیز دارند.
در حالت کلی نیز نگهداری سگ و گربه به دلیل ایجاد آلودگی صوتی مصداق سلب آسایش عمومی است و پیگرد قضایی دارد. همچنین یکی دیگر از معضلات حیوانات انواع میکروب و ویروس‌های مشترک آنان با انسان ها می‌باشد که صاحبان این حیوانات باید با وسواس و حساسیت خاص بر سلامت حیواناتشان دقت داشته باشد.
لازم به ذکر است که حضور حیوانات در مکان‌های عمومی نیز منوط به کنترل صاحبانشان می‌باشد، چرا که اگر خدایی نکرده آن حیوان آسیبی به شهروندان وارد کند جبران ضررش غیر قابل بخشش است. البته در تعاریف کلی به حیوانات درنده کلمه خانگی اطلاق نمی‌شود اما باز هم هر حیوانی خصوصا نژادهای مختلف سگ می‌تواند مشکلاتی را برای شهروندان ایجاد کند.
برخی از شهروندان نیز حتی از اهلی‌ترین حیوانات نیز ترس دارند و با توجه به عمومی بودن محل‌های مختلف باید با رعایت حقوق شهروندان از حضور حیوانات در نزدیکی آنان جلوگیری شود.
در برخی از موارد پلیس نیروی انتظامی و امنیت اخلاقی با صلاحدید بر هم نخوردن نظم اجتماعی و عدم ایجاد رعب، وحشت و آسیب شهروندان اقدام به دستگیری حیوانات می‌کند.
اگر این اقدام پلیس در راستای حفظ آرامش شهروندان باشد قابل تحسین است، اما اگر با تکیه بر لجاجت باشد باید اصلاح شود، چرا که شهروندان حق دارند از علاقه‌مندی‌های خود (ضمن رعایت شئونات اسلامی) در خودرو و حریم خصوصی خود نگهداری کنند .
در صورت دریافت حیوان توسط پلیس مسئله مهم‌تر مکان‌های نگهداری از این حیوانات است که باید از نظر رسیدگی به حیوانات مورد تایید باشد.
هرچند که این امر با توجه به حجم بالای حیوانات کار سختی به نظر می‌رسد اما به هیچ عنوان نباید فاجعه تهران در
مشهد نیز تکرار شود چرا که همه انسان‌ها آسیب رساندن به حیوانات را محکوم می‌کنند.
همان‌طور که دستگاه قضایی با حیوان آزاری برخی شهروندان کم خرد قاطعانه برخورد می‌کند باید نظارت دقیقی بر دستگاه های دولتی نگه دارنده حیوانات نیز داشته باشد.
به هر حال حیوانات مخلوق خداوند هستند و انسان‌ها این حق را دارند تا از آنان نگهداری کنند،اما این نگه داری نباید به قیمت بر هم زدن آسایش همنوعانمان تمام شود.
سید شایان حسینی راد – دبیر سرویس شهری پایگاه خبری تحلیلی افق اندیشان مشهد
