این رود در حال حاضر به دلیل خشکسالی و احداث سد بر روی سرشاخه‌های آن خشک شده و فقط در مواقع سیلاب دارای آب است و در طول سال پساب شهری در آن جاری است. برای مهار سیلاب‌های کشف رود سد شوریجه با حجم مخزن ۲۰۰ میلیون مترمکعب در شهرستان‌سرخس بر روی این رودخانه با هدف تأمین آب کشاورزی در حال احداث است.
همانطور که گفته شد قسمتی از کشف رود در مشهد قرار دارد که متاسفانه شرایط آن چیزی در حدود فاجعه است، اگر میخواهید به عمق فاجعه در کشف رود پی ببرید این سخنان آقای رزم حسینی استاندار خراسان رضوی را بخوانید:
باید بروید و از نزدیک فاجعه انسانی رخ داده در نزدیکی شهر مشهد را ببینید، همه ما در برابر این موضوع مسئول هستیم.
در محدوده کشف‌رود ۷ هزار هکتار زمین دچار آلودگی شده که باید مورد پاکسازی قرار گیرد.
شاید درست‌ترین حرف آقای استاندار در این یک سالی که زمام امور خراسان رضوی را در دست داشته است همین بود، فاجعه انسانی!
از وزیر گرفته تا مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی، از مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی تا شهرداری و استانداری همه و همه روزگاری قول حل مشکلات کشف رود را داده‌اند، حتی روزنامه شهرآرا در گزارشی اعلام کرد توافق 7+1 برا ساماندهی کشف رود به امضا رسیده است.
سرانجام پس از کش‌وقوس‌های فراوان درباره نجات رودخانه تاریخی کشف‌رود که چندین دهه از سوی سودجویان به آن تعرض شده و به معضلی بزرگ برای شهروندان مشهدی تبدیل شده بود، آخرین جلسه کارگروه احیای کشف‌رود برای تصمیم‌گیری، با امضای توافق‌نامه همکاری بین دستگاه‌های ذی‌ربط و به فرماندهی شهرداری مشهد برگزار و قرار شد عملیات اجرایی این طرح در هفته جاری از ناحیه چرمشهر آغاز شود و از این پس جلسات این کارگروه به پیگیری مصوبات و اقدامات اختصاص یابد. بر این اساس شهرداری مشهد به‌صورت رسمی به‌عنوان مدیریت واحد کشف‌رود تعیین شد. این توافق‌نامه با هدف نجات این رودخانه بزرگ با دستیابی به اکوسیستم پایدار، پیشگیری، کنترل و مهار آلودگی‌ها، رفع مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی منطقه و توسعه کمربند سبز در شمال شهر بین استانداری، شهرداری مشهد، دادگستری، شرکت آب منطقه‌ای، شرکت آب‌وفاضلاب مشهد، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست، سازمان جهاد کشاورزی و شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان‌رضوی منعقد شده تا شاید راه چاره‌ای باشد برای ساماندهی این رودخانه که به جای آب، سال‌ها محل گذر فاضلاب‌های شهری و صنعتی است.
استاندار خراسان‌رضوی نیز با جدیت به تمامی دستگاه ها اعلام کرده است اگر نمی‌توانید کار انجام دهید، از ابتدا اعلام کنید؛ زیرا اگر کسی یک سال دیگر به هر دلیلی بگوید که نتوانستم تعهدات خود را انجام دهم، دستگاه‌های نظارتی اجازه دارند که با او برخورد کنند.
شهردار مشهد نیز در مورد شرایط کشف رود گفته است: مجموعه‌ای از ۱۱دستگاه در این پروژه همکاری دارند و هماهنگی آن بر عهده شهرداری مشهد است که امیدواریم با حمایت دستگاه قضایی و همکاری دستگاه اجرایی این کار را به سرانجام برسانیم. این بخشی از سخنان فرمانده واحد کشف‌رود است. محمدرضا کلائی، شهردار مشهد همچنین گفته است: یک طرح بالادستی برای این کار تهیه شده که بر اساس آن ساماندهی بستر و اراضی پیرامونی، ایجاد کمربند شمالی و حمایت اجتماعی از افراد ذی‌نفع در محدوده پیرامونی در این طرح دیده شده است. عملیات اجرایی طرح احیای ساماندهی کشف‌رود به‌زودی آغاز خواهد شد، میزان اعتبار لازم برای آغاز این طرح حدود ۲۰۰ میلیارد تومان خواهد بود.
شاید امروز بعد از گذشت چندین سال با جدیتی که از آقای استاندار دیده‌ایم بتوانیم امیدی داشته باشیم تا شرایط کشف رود سر و سامان پیدا کند، امروز تمامی دستگاه‌های استان در برابر این فاجعه مسئول هستند و همانطور که ذکر شد اگر سال آینده هر کدام به هر دلیلی نتوانند وظیفه خود را انجام دهند توسط دستگاه قضا بازخواست می‌شوند.
امیدواریم کشف رود زودتر به شرایط عادی بازگردد و البته امیدداریم مسئولین استانی همیشه با همین اتحاد مشکلات بزرگ و کوچک استان را حل کنند، بدون شک اگر چنین اتحادی باشد خراسان رضوی با ظرفیت‌های بی نظیرش می‌تواند بهترین جغرافیا برای زندگی باشد.
سید شایان حسینی راد – دبیر سرویس شهری پایگاه خبری تحلیلی افق اندیشان مشهد
