اهمیت مدیریت بحران در هواشناسی بیشتر است زیرا مخاطرات جوی غالباً قابل پیشبینی هستند و مطابق فرمول اگر چه شدت مخاطره قابل کاهش نیست اما در هواشناسی با پایش و هشدار مخاطرات با ظرفیتسازی و افزایش توتمندیها و کاهش آسیبپذیری در نهایت خطرپذیری را کاهش داد.
دیدگاه های مدیریت بحران:
الف- دیدگاه سنتی: در روش های سنتی بحران ها به عنوان پدیده هایی شناخته می شدند که پس از وقوع باید به مقابله با آنها پرداخت و عملیات مقابله متکی بر چند سازمان پاسخگو بوده که اغلب توان کافی برای مواجهه با بحران های گسترده را نداشتند. این روش بر فعالیت های مدیریت بحران پس از وقوع سانحه مانند تأمین غذا و سرپناه اشاره دارد و در خصوص برنامه های قبل از وقوع سانحه دارای ظرفیت های محدودی است و درماندگی و انفعال در جامعه از ویژگی های آن است.
ب- روش نوین: در روش های نوین ضمن شناسایی مخاطراتی که جوامع را تهدید می کنند، استفاده از رویکردهای جامعه محور و توانمند سازی لایه های مختلف جامعه و جلب مشارکت و ارتقاء آمادگی آنها مورد توجه قرار دارد و در صورت رخداد بلایا، روند بازگشت جامعه به وضعیت قبلی سریع تر خواهد بود، ضمن اینکه به میزان قابل توجهی از خسارات انسانی و مالی متعاقب بلایا کاسته خواهد شد.
متاسفانه در ایران و البته مشهد مشکل بحران مدیریت بحران را داریم، این موضوع را به راحتی میتوان در مراسم تشییع بی نظیر سردار شهید سلیمانی مشاهده کرد، در کرمان آن فاجعه بزرگ رخ داد و در مشهد نیز با خوش شانسی توانستیم بدون تلفات مراسم را پایان برسانیم.
سازمان مدیریت بحران در مشهد نیز طی چند وقت اخیر علیرغم پیشرفت ها اما باز هم اگر دچار بحران شدید شویم بعید است کار خاصی بتواند انجام دهد، البته در بحث مدیریت بحران سازمانی مرمی به نام دوام ثامن راهاندازی شد که اگر خودش درگیر بحران نشود میتواند به کنترل بحران کمک شایانی بکند.
این که لطف خدا شامل حال ما شده و تا کنون در مشهد بحرانی نداشتهایم ( زلزله، سیل و بلایای طبیعی ) دلیلی نمیشود که برای چنین بلایایی آمادگی نداشته باشیم، از حمل و نقل شهری گرفته تا سوله های مشهد همه و همه نشان دادند در برابر حضور بیش از اندازه مردم توان مدیریت ندارند و ممکن است خودشان تبدیل به بحران و خطر برای جان مردم شوند.
مدیریت بحران البته امری تعاملیست یعنی از بسیج گرفته تا آستا قدس و شهرداری همه باید با همکاری یکدیگر به این مهم و کار تیمی اهتمام ببخشند والا بحران شوخی بردار نیست و هیچ ارگانی به تنهایی از پس آن بر نمیآید.
محمدرضا زارع برزشی – سردبیر پایگاه خبری تحلیلی افق اندیشان مشهد