از روزهای اولیه این مسئله عده‌ای از کارشناسان پیش بینی می‌کردند که در این بحران ایران دچار مشکل اقتصادی نخواهد شد و این مسئله فقط دامان اروپا ،آمریکا و کشورهای صنعتی را خواهد گرفت و استنباط آنها از این پیش بینی این بود که اقتصاد ایران برمبنای خام فروشی است، صادرات نفت اقتصادش را زنده نگه می‌دارد و با توجه به اینکه صنایع تولیدی در مقایسه با خام فروشی نسبت به دیگر کشورها کم‌تر است، در مواجه با این بحران آسیب نخواهیم دید.

اما این تحلیل بسیار سطحی و ابتدایی بود چراکه مهم‌ترین خصلت اقتصاد وابسته بودن آن است، از همین رو همه‌ی اتفاقات آن زنجیروار به هم متصل خواهند بود، یعنی وقتی تولید در دیگر کشورها متوقف است طبیعتا نفتی هم برای کارخانه هایشان نمی‌خواهند و خرید نفت صرفا برای داشتن انرژی محدود می‌شود.

اقتصاد جهان کمی عقب نشسته و همه کشورهای جهان را تحت تاثیر قرار داده، ما نیز از این قائده مستثنا نیستیم. حتی برخی کارشناسان اقتصادی ایران پیش‌بینی می‌کنند کشور ما امسال با کسری بودجه چهل میلیارد دلاری مواجه خواهد شد و این یک فرصت برای آغاز یک جهش در اقتصاد یا هم آغاز یک ویرانه اقتصادی است، همه چیز بسته به تصمیم‌گیری درست و به موقع دولتمردان است.
روزهای قرنطینه برخی کسب و کارهای خرد با اجبار و برای حفظ سلامتی خود و خانواده دکان‌ها را بستند و گوشه خانه‌هایشان ماندند. نباید فراموش کنیم امرار معاش آنها دچار اختلال شده و یا به زودی خواهد شد!
خانواده‌هایی که فراز نشیب بازار را زیاد احساس کردند، آنهایی که آماده بودند در حوالی سال نو فراز بازار را ببینند و برای چند ماهی آذوقه و پول پس‌انداز کنند فرودی بی‌سابقه را به چشم دیدند.

این شرایط اقتصادی فعلی صرفا منجر به نابودی کارگاه‌ها وتولیدی‌های خرد شده و روز به روز آن‌ها را به ورشکستگی نزدیک‌تر می‌کند، به‌طوری که یک منبع آگاه گزارش داده است که با پایان تعطیلات عید و دایر نبودن اصناف در حوزه کاریشان چندین واحد صنفی و خرد صنعت به وزارت صمت اعلام ورشکستگی خواهند کرد و از طرفی هم کارخانه‌ها و تولیدی‌های عمده روز به روز بر ثروت و قدرتشان افزوده خواهد شد.

این اتفاقات منجر می‌شود که سرمایه‌داری در اقتصاد کشور و استان فضای بیشتری برای خود پیدا کند.

این سرمایه می‌تواند قسمتی از کار استانداری را در اداره امور استان بگیرد و حتی در آینده شاهد آن باشیم که طرح‌های معین اقتصادی مناطق آقای رزم حسینی بیشتر به عرصه ظهور بنشیند، اگر چنین چیزی رخ دهد چند مهم اتفاق خواهد افتاد، اول آن که دست‌های اضافی دولت که در همه زمینه‌ها دیده می‌شود و گاهی نیاز به بودن آن ها نیست کمتر خواهد شد و مدیران دولتی برای اداره امور کشور کار راحتتری در پیش خواهند داشت.

دوم این که اگر بتوانیم سیاست اقتصادی بانک‌ها را تغییر بدهیم، می‌توانیم این سرمایه‌ها را به جای تلنبار در بانک‌ها به عرصه تولید وارد کنیم، کما این که اتفاق مهم دیگری که در این روزها برای اقتصاد ایران افتاده این است که واردات به ایران بسیار کم شده و اقتصاد داخلی در خیلی امور از روی ناچاری به خود کفایی رسیده و این مسئله هم کمک می کند امر تجارت که تا گذشته بسیار سودآور بود سرمایه و ثروتش را به جای تجارت در امر تولید به کار ببندد.

امید که بعد از عبور از مرحله کرونا سیاست‌های اقتصادی استانداری خراسان رضوی به سمت مباحثی همچون توریسم بیشتر معطوف گردد.

مصطفی کیانی مقدم