طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) با افزون بر ۲۰ سال سابقه، در جدال بین دستگاههای حاکمیتی و محلی و عدم تفویض اختیارات استانی همچنان سرگردان است.
مشهدالرضا (ع) به دلیل وجود مضجع شریف رضوی، پایگاه شیعیان و نقطه کانونی در جهان اسلام است که همه ساله پذیرای بیش از ۳۵ میلیون زائر داخلی و خارجی است و همواره سعی بر آن بوده بهترین شرایط برای حضور زائران و مجاوران این بارگاه منور فراهم شود، اما این بلاتکلیفی در مهمترین طرح عمرانی شهربهشت موجب بروز بسیاری از مسائل و مشکلات شهری شده است که نپرداختن به آن چیزی به جز خسران نخواهد داشت.
استانداری مخالف بلاتکلیفی ۲۰ ساله طرحهای نوسازی بافت ثامن
رزم حسینی استاندار سابق خراسان رضوی با بیان اینکه 20 سال بلاتکلیفی طرحهای مربوط به بافت پیرامون حرم مطهر رضوی قابل قبول نیست افزودند که ۴۰۰ طرح بافت پیرامون حرم مطهر رضوی با سرمایهگذاری ۵۰۰ هزار میلیارد ریالی بخش خصوصی که دستکم برای ۱۰ هزار نفر شغل ایجاد میکند، فقط به خاطر اختلاف بین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و شورای عالی شهرسازی و معماری معطل مانده است، در این طرح ۴۰۰ شرکت یا موسسه مجوزهایی در طول زمان براساس مشاورههای قبلی پروژه گرفتند و دارای حقوق مکتسبهای شدند اما اجرای پروژهها متوقف شده است.
رزم حسینی استاندار سابق خراسان رضوی ادامه داد: درباره پروژههای مربوط به بافت پیرامون حرم مطهر رضوی چندین مرتبه با وزیر راه و شهرسازی صحبت کردم و وی در انتظار تصمیم شورای عالی شهرسازی و معماری است که سالی یک بار نشست برگزار میکند. همه نظرات افراد مرتبط با این پروژهها و اطلاعات مربوط به آنها گردآوری شده و نظر آستان قدس رضوی نیز در این زمینه لحاظ و صورتجلسه شده است و حقوق مکتسبه نیز احصا گردیده است، دادگستری نیز به سبب شکایات مردم نسبت به طرح ثامن، استانداری را تحت فشار قرار داده و اگر به زودی درباره پروژههای اطراف حرم مطهر رضوی تصمیم گیری نشود یک بحران اقتصادی و اجتماعی به وجود میآید.
فرار سرمایهگذاران به دلیل طرحهای بلاتکلیف شورای عالی شهرسازی
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی نیز با انتقاد از وضعیت پروژههای بلاتکلیف بافت پیرامون حرم مطهر رضوی اذعان داشت که این بافت بهترین مکان برای سرمایهگذاری و توسعه است اما سرمایهگذاران به سبب طرحهای بلاتکلیف شورای عالی شهرسازی و معماری از این منطقه فراری شدهاند.
علی رسولیان افزود: ۱۲ سرمایهگذار خارجی برای سرمایهگذاری در بافت پیرامون حرم مطهر رضوی اعلام آمادگی کردهاند که اگر فعالیت خود را شروع کنند، این استان در جذب سرمایهگذار خارجی رتبه بسیار خوبی در کشور به دست میآورد.
متهم کردن سرمایه گذاران
نگاه به سرمایه گذاری، سرمایه داری و کارآفرینی از دیرباز با اهداف متفاوتی صورت گرفته است و حتی عدهای در سالیان اخیر به صورت فرضی سرمایهداری را جرم میدانند و با آن مخالف هستند و معمولا در طرحها هرچه فریاد دارند بر سر آنها میکشند، در حالی که اگر تخلفی در کار سرمایهگذاران طرح نباشد اتفاقا باید از آنها به عنوان بازوان اصلی اجرای طرحهای اقتصادی یاد کرد و طبیعتا اگر سرمایهای وجود نداشته باشد کارآفرینی نیز صورت نخواهد گرفت.
در طرح بافت اطراف حرم نیز تقریبا همین نگاه گسترش پیدا کرده و اکنون که طرح سالیان دراز است که متوقف و یا با سرعت کمی در حال اجراست، انگشت اتهام به سوی سرمایه گذاران نشانه رفته است. در این خصوص اگر طبیعتا سرمایهگذاری تخلفی انجام داده و یا با استفاده از رانت برای خود تسهیلاتی بوجود آورده باید به شدت با او برخورد کرد و اگر تا کنون این برخورد صورت نگرفته نشان پیکان سهل انگاری بهسوی نهادهای نظارتی است که اقدامی انجام نداده است.
اما در این خصوص چند سوال مهم مطرح است:
نخست اینکه عده ای سرمایه گذاران را به ساخت و ساز طبقات زیاد بدون مجوز و یا احداث بیش از حد کاربری تجاری متهم میکنند، مگر سرمایهگذار مسئول صدور مجوز بوده است؟ قطعا این مجوزها از سوی شهرداری منطقه ثامن صادر شدهاند و اگر تخلفی در این خصوص انجام شده باید از شهردار منطقه ثامن در این خصوص تحقیقات به عمل آورده شود.
ثانیا اتهام تملک زمین از مردم با مبلغ ناچیز به سرمایهگذار وارد شده است درصورتیکه در این طرح تمامی املاک از طریق شهرداری منطقه ثامن به سرمایهگذاران واگذار شده و اگر تخلفاتی مانند خرید مال غیر اتفاق افتاده طبیعتا باید از مسئولین شهرداری منطقه ثامن جویا شد که اتفاقا به هیچ عنوان در این خصوص پاسخگو نیستند.
و در آخر به نظر میرسد اگر خودمان را جای سرمایهگذاری بگذاریم که مسلما سرمایه خود را برای کسب سود در طرحهایی این چنین صرف مینمایند، اما در حال حاضر درگیر پروژهای شده است که بیست سال به درازا کشیده و سر انجام نامعلومی نیز دارد در حالیکه ارزش پول روز به روز رو به افول است، دست از قضاوت یکطرفه برداشته و کمی هم به قشر سرمایه داری حق بدهیم که به جای صرف سرمایه در صادرات و واردات و خرید و فروش، به فکر آبادانی پروژههای شهری هستند.