طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) با افزون بر ۲۰ سال سابقه، در جدال بین دستگاههای حاکمیتی و محلی و عدم تفویض اختیارات استانی همچنان سرگردان است.
در این راستا طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) در خرداد ماه سال ۱۳۷۴ در کمیسیون ماده پنج قانون شهرداری به تصویب رسید و در سال ۱۳۷۷ مورد بازنگری قرار گرفت و فروردین سال 1378 الگوی طرح به تصویب کمیسیون ماده پنج رسید اما طرحی که قرار بود 10 ساله به پایان برسد، پس از گذشت بیش از بیست سال چندین بار دستخوش تغییر شده و کماکان ناتمام است.
به تازگی قرار بود وزارت راه و شهرسازی و شهرداری مشهد به صورت مشترک تا پایان سال (13۹۸) نسبت به تهیه طرح تفصیلی جدید با در نظر گرفتن مبانی شهرسازی و دغدغههای موجود در بافت پیرامون حرم مطهر رضوی اقدام و آن را در شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب برسانند اما شورای عالی شهرسازی خود به صورت مستقیم به این موضوع ورود کرد.
این اقدام اعتراض شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر مشهد را در پی داشت به طوری که همچنان پس از گذشت بیش از ۲۰ سال از تصویب اولین طرح، هنوز طرح نهایی برای نوسازی این بافت وجود ندارد و سرمایهگذاران و ساکنان آن در بلاتکلیفی هستند، کشمکش بر سر واگذاری و تفویض اختیارات در خصوص بازنگری طرح به استان نیز ادامه دارد.
مجادله بین وزارت راه و شهرسازی و شهرداری مشهد وارد فاز جدیدی شد
دیروز مراسم معارفه مدیرعامل جدید سازمان عمران و مسکن سازان ثامن برگزار شد و سعید شعرباف یکی از منتقدین اصلی این طرح به عنوان مدیرعامل جدید منصوب شد، این در حالی است که خبرهایی از گوشه و کنار به گوش می رسد که از مخالفت شهرداری مشهد و آستان قدس رضوی در این انتصاب حکایت دارد.
ظاهرا شهردار مشهد و دو نفر از نمایندگان آستان قدس رضوی که در جلسه هیات مدیره حضور داشتند به دلیل اختلاف نظر برای انتخاب مدیرعامل، حاضر به امضای صورت جلسه نشده و جلسه را ترک کردند ولی خانم مالواجرد که معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی است و در چند ماهه اخیر نفر اصلی اتفاقات اطراف حرم رضوی محسوب می شود، بر انتخاب خود اصرار داشته و با استفاده از درصد بالاتر سهام در هیات مدیره این انتصاب را نهایی و حکم سعید شعرباف را ابلاغ کرده است.
نکته اصلی و قابل تامل در این موضوع شاید جدا شدن شهردار ثامن از مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان ثامن است که در سالهای اخیر و برای هماهنگی بیشتر و پیشبرد کار همواره یک نفر بودند و حالا شاید با جدا شدن این سمت ها آن هم با مخالفت های موجود روزگار سخت تری را در منطقه ثامن و بافت پیرامونی حرم شاهد باشیم.
بیان این مساله مهم حائز اهمیت است که وزارت راه و شهرسازی در حال ایجاد تغییرات اساسی در طرح برای لاپوشانی کم کاریهای سالهای اخیر خود می باشد و شاید افرادی در شهر مشهد نیز در حال کمک به آنها هستند که باید دید چه اهدافی را دنبال می کنند و هدفشان از این کار چیست؟
وزارت راه و شهرسازی مظلوم نمایی می کند
در طرح منطقه ثامن مشهد قطعا ظلم اصلی به مردم و ساکنین منطقه، تعدادی از سرمایهگذاران و زائرین حرم امام مهربانیها شده است و در این طرح وزارت راه و شهرسازی، شهرداری منطقه ثامن و مسئولین استانی متهمان اصلی هستند در حالی که این متهمین با ابزارهای که در اختیار دارند طوری جلوه داده شده که جای مظلوم و ظالم عوض شده و هر روز به دنبال متهم کردن دیگران هستند در حالی که پیکان اتهام اصلی به سوی خودشان است. مگر میشود اتفاقات این چند ساله شهرداری منطقه ثامن با حمایت وزارت راه و شهرسازی که امضایش پای همه سندهای منطقه وجود دارد را نادیده گرفت؟
مگر غیر از این است که شهرداری منطقه ثامن با اطلاع و حمایت وزرات راه و شهرسازی اقدام به صدور مجوز تجاری برای طبقات منفی یک و مثبت یک و مثبت دو کرده و پول آنها و طبقات اضافی را از سرمایهگذاران اخذ نموده و مشخص نیست سرانجام این پولها چه شده است؟
مگر طرح را وزارت راه و شهرسازی وضع نکرده است؟ مگر خودش به وسیله شرکت عمران سازه و شهرداری ثامن بر روی آن نظارت نمیکرده؟ مگر خودش برای طرح تراز صفر در نظر نگرفته؟ مگر خودش زیر قول خود مبنی بر آوردن 50 درصد هزینه طرح نزده؟ مگر از پول پروانههای صادر شده برای خودش ملک نخریده؟
اما اکنون که کار به اصطلاح به جاهای باریک کشیده است، وزارت راه و شهرسازی به راحتی تهدید میکند که املاک خود در این طرح را میفروشد و از مشهد میرود!! مگر میشود املاکی که با پول مردم و سرمایهگذاران و بدون آوردن حتی یک ریال به طرح خریداری کردید پس از 20 سال با ارزش افزوده ایجاد شده و پول 20 تا 30 هزار میلیارد تومانی مردم مشهد را از این شهر برداشته و به تهران ببرد؟!
با این انتصاب احتمالا شرایط طرح نوسازی ثامن بدتر میشود
در بررسی طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر حتما منافع عدهای به خطر افتاده که طرح دچار رکود و توقف شده است. عدهای که شاید زمینهایشان در جایی که مدنظرشان بوده نیفتاده است، یا عدهای که زمینی دارند و میخواهند با قیمت بالاتری آن را به شهرداری بفروشند. انگار حرف حسابشان هم مشخص نیست و خودشان هم نمیدانند چه میخواهند به سر طرح بیاورند و فقط از توقف آن برای پیشبرد اهدافشان سود میبرند.
انتصاب سعید شعرباف را اگر نخواهیم به لحاظ تخصصی و رزومه اجرایی بررسی کنیم، میتوانیم از جنبهای دیگر و مهم تر بررسی کنیم و آن هم عدم همراهی شهرداری مشهد و آستان قدس رضوی که بازوان اصلی طرح پیرامونی حرم مطهر در کنار وزارت راه و شهرسازی هستند
به نظر می رسد فارغ از انتخاب ایشان که ظاهرا با حمایت یکی از نمایندگان مجلس مشهد و مخالفت دو نماینده دیگر مشهدی انجام شده، باید شاهد روزهای سختی برای سعید شعرباف و طرح ثامن باشیم و ظاهرا باز هم دود این انتصاب به چشم کسی نمیرود جز مردم !!