افزایش جمعیت و میزان تولید وسایل نقلیه موتوری از یک سو و رشد روزافزون استفاده از وسایل نقلیه شخصی از سوی دیگر، سبب تراکم ترافیک و مشکلات فراوانی در سطح معابر شبکه‌های شهری شده است. خصوصاً اینکه بسیاری از این معابر متناسب با میزان خودروهایی که از آنها تردد می کنند، طراحی نشده‌اند. در چنین شرایطی مدیریت ترافیک شهری در کنترل و استفاده بهینه از وضع موجود نقش مهمی ایفا می‌نماید. امروزه معضل کمبود محل توقف وسایل نقلیه به‌خصوص در مناطق مرکزی شهر، گریبانگیر اکثر شهرهای بزرگ شده است. مدیریت پارکینگ یکی از مولفه‌های اصلی مدیریت ترافیک می‌باشد. عدم وجود پارکینگ‌های غیر خیابانی منجر به افزایش پارک حاشیه‌ای، کاهش عرض مفید خیابان و در کل، اخلال در سیستم حمل و نقل و ترافیک می‌شود.
تحقيقات نشان مي دهد پارک حاشیه‌ای سبب افزایش قابل توجه پارامتر زمان تأخیر ترافیک و کاهش سرعت سفر وسایل نقلیه شده است که این امر نشان‌دهنده کند شدن جریان ترافیک و افزایش زمان تلف شده در سفرهای درون شهری می‌باشد.
برای مقابله با این معضل که هر روز شهر را بیشتر درگیر خود می‌کرد، مدیریت شهری مشهد در دوره‌های مختلف سیاست‌های ترافیکی تعیین کردند تا برای مردم استفاده از حملونقل عمومی به صرفه‌تر از تردد با خودروی شخصی باشد؛ هرچند آنچه امروز به‌عنوان محصول این سیاست‌ها در سطح شهر مشهود است، اهداف دیگر و حاشیه‌ای را پررنگ‌تر نشان می‌دهد.
یکی از این سیاست‌ها، پولی کردن پارک‌های حاشیه‌ای در سطح شهر بود، متولی این امر هم به یک شرکت خصوصی سپرده شد به نام الیت که پس از مدتی به‌طور کامل زیرنظر شهرداری قرار گرفت و از حالت خصوصی خارج شد و سیاست‌های دیگری که حتی به مرحله اجرا هم نرسید.
بخشی از شعارهای انتخاباتی اعضای شورای شهر در دوره پنجم به ساماندهی الیت بازمی‌گشت و پس از پیروزی در انتخابات و تکیه بر کرسی‌های شورا، برای تحقق این امر تلاش‌هایی کردند، تغییر مدیر شرکت الیت که پس از چیزی حدود 9 ماه پس از استقرار شورای پنجم رخ داد و یک سری تغییرات در نحوه عملکرد کارکنان شرکت، بخشی از این اقدامات بود.
شرکت الیت با تغییر به نام شرکت توسعه ارتباطات ترافیکی شهرداری مشهد(تات) و تغییر مدیر عامل با شعار مدیریت پارکینگ‌های حاشیه به منظور توزیع عادلانه فضای پارک در معابر و پارکینگ‌های حاشیه به کار خود ادامه داد.
اما به نظر میرسد مدیریت شهری به جای تلاش جهت رفع مشکلات پارک حاشیه‌ای هوشمند، بیشتر درگیر تغییر نام بوده‌اند.
چند روز پیش سیدعبدالله ارجائي شهردار مشهد در دوره ششم مدیریت شهری در مصاحبه‌ای گفت: «از پارک حاشیه‌ای به‌دنبال کسب درآمد نیستیم. از حوزه معاونت عمران و حمل و نقل می خواهم که پارک حاشیه‌ای و پارکینگ‌های غیر حاشیه‌ای را ساماندهی و هوشمند کند. شهر ما از نظر انضباط ترافیکی در کشور شهرت خوبی ندارد و باید این نقیصه را برطرف کنیم که در این مسیر گام اول را مدیریت شهری خواهد برداشت.
جلوی آسیب‌های پارک حاشیه‌ای باید گرفته شود، برخی از خیابان‌ها نیاز به عنوان پارک حاشیه‌ای ندارد اما خط کشی شده‌اند، اجرای پارک حاشیه قسمتی از برنامه مدیریت شهری برای کنترل ترافیک است.»
امروز امیدواریم با این رویکرد در شورای ششم و همچنین با حضور مدیرعامل جدید و جوان شرکت توسعه ارتباطات ترافیکی شهرداری، شاهد تحولات اساسی و مطلوب در مدیریت هوشمند پارکینگ‌ها و حملونقل پاک در سطح شهر مشهد باشیم، چرا که دغدغه عدم وجود پارک حاشیه ای در مراکز شهر و نبود پارکینگ های مناسب و در دسترس برای تأمین محل پارک و جلوگیری از پارک حاشیه ای همچنان ادامه دارد….
الهه رحیم زاده_ خبرنگار و کارشناس مهندسی ترافیک و حمل و نقل شهری
