چهارشنبه شب هفته گذشته حادثه‌ای تلخ در یکی از خیابان‌های شهر رخ می‌دهد و یک مجموعه آپارتمانی که مأوا و سرمایه شهروندان است فرو می‌ریزد. اولین نکته این است که شکر خدا حادثه هیچ آسیب جانی در پی نداشته است، اما هشداری هست که باید به آن توجه کرد. از لحظه وقوع حادثه در شبکه‌های اجتماعی و در حوالی ساختمان بحث‌ها و صحبت‌های مختلفی شده است.
شوربختانه خیلی از این اظهارنظر‌ها بدون اطلاع از روند اجرایی کار صرفا بر مبنای تجربیات فردی یا شنیده‌های شخصی صورت می‌گیرد که هیچ محمل قانونی‌ای ندارد و به نظر می‌رسد جز تندتر کردن فضا و احساسی کردن بحث‌ها عایدی خاصی نداشته باشد. نکته دوم اینجاست که اجازه دهیم بررسی کارشناسی و سوابق اجرایی کار توسط ارگان‌های دخیل در آن صورت پذیرد.
احتمالا آن‌ها افکارعمومی را از نتایج دقیق پیگیری خود آگاه می‌کنند. نکته سوم و درحقیقت «رنجی که می‌بریم» این است که در این اظهارنظر شتاب زده برای همه عوامل مانند شهرداری، مالک، سازنده، مجری، مهندس ناظر، مهندس طراح، سازمان نظام مهندسی ساختمان و … نقشی در نظر گرفته می‌شود، اما برای آنچه که همه این عوامل در آن فعالیت می‌کنند نقشی در نظر گرفته نمی‌شود؟ باید بدانیم که همه این نقش‌ها در یک مجموعه فرهنگ عمومی تعریف می‌شوند و وقتی اظهارنظر شتاب زده در فرهنگ عمومی مطرح شود از وزن و تأثیر کلام آن می‌کاهد.
در این فرهنگ عمومی که امروز شوربختانه خیلی رایج شده است توجه و دقت مهندس ناظر یا کارمند شهرداری «گیر دادن» و «مته به خشخاش گذاشتن» تعبیر می‌شود؛ همان جایی که وقتی صحبت از پیاده سازی مقررات ملی ساختمان می‌شود برخی لبخند می‌زنند که «حالا خیلی هم استاندارد نبود، نبود»، یا «مگر چه ساختمانی استاندارد است که ساختمان ما استاندارد باشد». نتیجه این بی توجهی‌ها به کار مهندسی و مقررات ملی در حوزه ساختمان که البته به مرور صورت گرفته است و هیچ گاه جلو آن را نگرفته ایم می‌شود فروریختن یک شبه منزل شهروندی.
این فروریختن را تلنگری بدانیم برای ارتقای فرهنگ عمومی جامعه در حوزه ساخت وساز. باور کنیم که «ساختمان» سرمایه ملی است و فقط متعلق به شخص نیست. پس نگاه عمیق تری به حوزه ساخت وساز داشته باشیم. جان و سرمایه شهروندان شایان توجه و حرمت است. هر یک از ارگان‌های دخیل در این زمینه مسئولیت قانونی خود را انجام دهند و مردم به عنوان ذی نفعان اصلی که باید از خدمات این ارگان‌ها بهره‌مند شوند بازخورد ارائه کنند.
زهید زارعی
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان
