کوالالامپور، پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر مالزی که بیش از ۶ میلیون نفر را در خود جا داده است، مقر اصلی دولت مالزی و مرکز علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی این کشور محسوب می‌شود و در فهرست جهانی به عنوان چهل وهشتمین شهر از نظر سیاست خارجی و شصت‌و‌هفتمین شهر از نظر اقتصاد و نوآوری‌های اجتماعی خطاب می‌شود. دولت مالزی کوالالامپور را پیشروترین مرکز در حوزه شهر‌های مجازی برای خود برگزیده است.
شورای شهر کوالالامپور در سال ۲۰۰۳ تصمیم گرفت در یک همکاری با چند شهر و مؤسسه اروپایی از جمله مؤسسه فناوری دانمارک، شورای شهر وین، اتاق بازرگانی دوبلین و مرکز ارائه‌دهنده خدمات دولت الکترونیک مالزی، پروژه «شهر مجازی کوالالامپور» را آغاز کند. این طرح سال ۲۰۰۵ میلادی به پایان رسید. بعداز اتمام پروژه، پرتال اینترنتی در اختیار شهروندان قرار گرفت که در آن همه خدمات مورد نیاز شهروندان به صورت مجازی با سازمان‌های دولتی، انجمن‌ها و شرکت‌های تجاری متصل شد.
در فاز نخست کوالالامپور مجازی، بیش از ۲۰ سازمان دولتی و وزارتخانه، ۱۵۰ سازمان زیرمجموعه، ۱۴ اداره محلی و تعداد زیادی از شرکت‌های خصوصی حضور یافتند و توانستند انواع خدمات مورد نیاز کاربران را به صورت بیست‌وچهار ساعته در ۷ روز هفته ارائه دهند. این طرح به گونه‌ای دنبال شد که همه بخش‌های مختلف دولت در آن درگیر بودند و موظف شدند برای ارائه خدمات بهتر به ارباب رجوع، سیستم‌های خود را با کوالالامپور مجازی سازگار کنند.
بر اساس گزارش‌های موجود، در سال ۲۰۰۷ میلادی، یعنی ۲ سال پس از اتمام پروژه، بیش از ۷۰ درصد ادارات و سازمان‌های دولتی در این شهر مجازی حضور یافتند و در پایان سال ۲۰۱۰ میلادی، همه شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی و خصوصی که در کوالالامپور حقیقی مشغول به فعالیت بودند، در این شهر مجازی فعالیت خود را آغاز کردند. دولت مالزی هم‌اکنون اعلام کرده است «کوالالامپور مجازی» موفق‌ترین پروژه این کشور در زمینه فناوری اطلاعات است.
هوشمندسازی شهری
بر اساس نظرسنجی که هفته‌نامه اکونومیست آن را منتشر کرده است، کوالالامپور هم‌اکنون شهری هوشمند است. این شهر هم‌چنین به دلیل ابتکارات به‌کاررفته در سیستم طبقه‌بندی وسایل نقلیه سنگین که با هدف رفع مشکلات ترافیکی در ساعات اوج به کار رفت، فینالیست جوایز شهر هوشمند آسیا و اقیانوس آرام شد. تا سال ۲۰۲۵ کوآلالامپور با عملی کردن ۱۰ هدف راهبردی خود برای تبدیل شدن به مکانی دارای انرژی‌های کارآمد، سیستم‌های پایدار و افزایش اشتغال‌های دوستدار محیط زیست، به شهری پایدار در سطح جهانی تبدیل خواهد شد.
حمل و نقل شهری
از دهه ۹۰ میلادی، شهر کوالالامپور با جدی‌گرفتن نظرات کار‌شناسان و مهندسان حمل‌و نقل و شهرسازی، شروع به مدرن‌سازی و مجهز‌تر ساختن سیستم ریلی خود کرد. این سیستم در هماهنگی با سایر اجزای چرخه حمل‌و‌نقل عمومی این شهر، پاسخ گوی نیازهای روزمره است و همچنان به مسیر خود برای پیشرفت توسعه حمل‌و‌نقل ادامه می‌دهد.
سیاست و راهبرد حمل‌و‌نقل در کوالالامپور شامل توسعه شبکه حمل و نقل عمومی با تأکید بر شبکه مونوریل، خطوط ریلی با مرکزیت بافت قدیم شهر و خدمات‌رسانی به همه نقاط اطراف، احداث پارکینگ‌های شهری از طریق تخریب فضا‌ها و بافت‌های متروک شهری، مقررات شدید ترافیکی و استفاده از سیستم‌های هوشمند ترافیکی، احداث محور‌های پیاده‌روی در اطراف کاربری‌های جاذب جمعیت می‌شود. هم‌اکنون پایتخت مالزی یکی از هوشمندترین و پیشرفته‌ترین سیستم‌های حمل‌و‌نقل درون شهری را در آسیا داراست.
گردشگری شهری
مالزی برای توسعه گردشگری شهری، توسعه زیرساخت‌ها در شهر برای تأمین تقاضای گردشگران بومی و بین‌المللی و هم‌چنین رشد گردشگری را در اولویت قرار داده و گردشگری را به یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شهری تبدیل کرده است. به طوری که این کشور با جذب نزدیک به ۲۶ میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۷ نهمین منطقه توریستی دنیا معرفی شده که نتیجه آن درآمدی بالغ بر ۸۴ میلیارد رینگت بوده است به طوری که سهم گردشگری در تولید ناخالص ملی در مالزی برابر با ۱۵.۲ میلیارد دلار بوده است. سرمایه‌گذاری به طور معمول از سوی مقامات محلی و ملی برای بسترسازی تسهیلات توریستی صورت گرفته است.
بخشی از این سرمایه‌ها به ایجاد و توسعه مراکز خرید، گردشگاه‌ها و مجتمع‌های تفریحی و پارک‌های طبیعی و هم‌چنین مرمت و حفاظت از ساختمان‌ها و نواحی تاریخی اختصاص دارد. از مهم‌ترین اقدامات می‌توان به پروژه‌های مربوط به زیرساخت‌ها به‌خصوص فرودگاه‌ها و سیستم‌های داخلی حمل‌و‌نقل و مراکز اقامتی اشاره کرد.
توسعه گردشگری در این کشور به ۲ دسته تقسیم می‌شود: دسته اول توسعه گردشگری در پایتخت. یعنی کوالالامپور با عملکرد ارتباطی از خارج از کشور به سایر نواحی داخلی، نقطه توزیع خدمات مکانی با زیرساخت‌ها و فعالیت‌های قوی گردشگری است. دسته دوم توسعه گردشگری نواحی اطراف پایتخت به دلیل اجرای برنامه‌های ملی مثل توسعه زیرساخت‌هاست همچون جزایر لنگکاوی.
کشور مالزی می‌تواند الگویی مناسب برای بقیه کشور‌های اسلامی باشد که با برنامه‌ریزی دقیق و پیاده‌سازی سیاست‌های درست، در مسیر پیشرفت در همه عرصه‌ها گام برداشته است. از مالزی به عنوان پیشرفته‌ترین کشور مسلمان یاد می‌شود.
مسعود باغبان سعد آبادی/دانشجوی ارشد «ام بی ای»
