• خبرنامه
  • پیوندها
  • همکاری با ما
  • بازرگانی ما
  • درباره ما
  • ارتباط با ما
  • چاپ
یکشنبه, اسفند ۲۸, ۱۴۰۱
افق اندیشان مشهد
  • اخبار
  • تحلیل اخبار
  • یادداشت
  • یادداشت سردبیر
  • مقالات
  • گزیده پژوهش
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • اخبار
  • تحلیل اخبار
  • یادداشت
  • یادداشت سردبیر
  • مقالات
  • گزیده پژوهش
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
پایگاه اختصاصی افق اندیشان مشهد
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج

خانه » آرشیو مطالب » یادداشت ها » در آغاز قرن جدید زمان اصلاح نگرش در طرح بافت پیرامونی حرم مطهر فرا رسیده

در آغاز قرن جدید زمان اصلاح نگرش در طرح بافت پیرامونی حرم مطهر فرا رسیده

admin توسط admin
۲۳ فروردین, ۱۴۰۱
0
در آغاز قرن جدید زمان اصلاح نگرش در طرح بافت پیرامونی حرم مطهر فرا رسیده
Share on FacebookShare on Twitter

نوشته های مرتبط

ساختمان‌هایی که جان مردم را خواهند گرفت

چگونه جلوی تکرار فاجعه متروپل را بگیریم؟

رویکرد شهرسازان در زمینه نیازهای شهری یک خانواده ایرانی چگونه باید باشد؟

در آغاز قرن جدید خورشیدی و تعطیلات نوروزی، همزمان با کاهش نگرانی‌های عمومی و محدودیت‌های مرتبط با کرونا، شهر مشهد و به‌ خصوص هسته‌ی مرکزی شهر شاهد ورود حجم قابل‌توجهی از زائران و دوست‌داران امام رضا(علیه‌السلام) بود و بار دیگر ضرورت توجه جدی و مسأله‌محور به بافت پیرامون حرم مطهر را آشکار ساخت.
در این شرایط، گرچه بافت مرکز شهر مشهد اکنون بیش از هر زمان دیگری، نتایج مخرب مداخله‌های بزرگ‌مقیاس و آمرانه‌ی دهه‌های اخیر را در عمل تجربه می‌کند، اما عجیب‌تر آن است که طرف‌داران استمرار وضع موجود و مخالفان تغییر، اکنون به‌ جای پاسخ‌گویی، در جایگاه مدعی قرار گرفته‌اند و با استفاده از عنوان کارآفرینی، ردای مطالبه‌گری بر تن کرده‌اند. در این میان، یادآوری چند نکته ضروری به‌نظر می‌رسد:

۱- گره زدن آن‌چه طی دهه‌های اخیر در بافت پیرامون حرم مطهر رخ داده، به‌نام وزیری که اکنون از دیار فانی رخت بربسته، اقدامی غیراخلاقی است و فروکاستن اتفاقات کم‌نظیر منطقه‌ی ثامن مشهد به یک طرح و جعلِ نام آن، چیزی جز پاک کردن صورت‌مسأله نیست.
گرچه طرح پیشین، با نگاه اقتدارگرایانه و از بالا به پایین نسبت به ساکنان بافت، رویکرد اعیانی‌سازی را در پیش گرفته بود و زمینه‌ی نادیده گرفتن مجاوران و اقشار متوسط و کم‌برخوردار زائران را فراهم کرده بود، اما نباید فراموش کرد که حتی همان طرح نیز با وجود تمام انتقادها، به‌صورت دقیق اجرا نشده است. شاید عموم شهروندان از جزئیات اتفاقات منطقه‌ی ثامن طی دهه‌های گذشته باخبر نباشند، اما بازیگران اصلی تخریب و بازسازی بافت پیرامون حرم مطهر به‌خوبی آگاهند که بخش عمده‌ی آن‌چه در منطقه‌ی ثامن رخ داده، بر اساس هیچ‌یک از طرح‌های مصوب نبوده است و بروز تخلف‌های پیش و پس از ساخت‌وساز، با اتکا به رویه‌های شبه‌قانونی برای رسمیت‌بخشی به آن، مسبب تشدید وضعیت تأسف‌بار کنونی در بافت پیرامون حرم مطهر است.

۲- اگر بافت پیرامون حرم مطهر را نه صرفاً از فراز طبقات فوقانی برج‌های کارآفرین ببینیم و برای درک دقیق‌تر تجربه‌ی زائران به میان بافت بیاییم، خواهیم دید که آن‌چه بلندمرتبه‌نشینان ثامن همچنان رؤیای آن را در سر می‌پرورانند، اکنون در میانه‌ی راه، چه بر سر امر مجاورت و امر زیارت آورده است؛ «حذف مجاورت» و اخراج ساکنان از بافت و برچیدن بستر خدمات‌رسانی ایشان به زائران، در کنار «لوکس‌سازی زیارت» نتیجه‌ی قطعی اقدامات بازیگرانی است که همچنان پس از سه دهه مداخله، به‌جای پاسخگویی در قبال عملکردشان، به‌دنبال وارونه جلوه دادن جایگاه مطالبه‌گر و پاسخ‌گو هستند.
انتظاری نیست که بلندمرتبه‌نشینان ثامن، فاصله‌ی میان چادرخوابی داخل مسجدها و سالن‌ها و کنار بوستان‌ها و خیابان‌ها با اقامت در هتل‌های پنج‌ستاره را درک کنند، اما مطالعات خود گویای این واقعیت است که منطقه‌ی ثامن اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند پاسخ‌گویی به نیازها و مسائل اقشار مختلف زائران، به‌ویژه حمایت از گروه‌های کم‌برخوردار است.

۳- در طرح حریم رضوی، قفل چنددهه‌ای توسعه از روی پلاک‌های منطقه‌ی ثامن گشوده شده و مسیر برای ساخت‌وساز در مقیاس‌های گوناگون هموار گشته و اکنون بستر سرمایه‌گذاری‌های خرد و کلان برای ارائه‌ی خدمات متناسب با اقشار مختلف مجاوران و زائران فراهم شده است.
زمان آن فرارسیده که برخی بازیگرانِ عملیات تخریب بافت، رؤیای استمرار تخلفات در منطقه‌ی ثامن را کنار بگذارند و به‌جای چانه‌زنی برای ساخت طبقه‌ی نهم و دهم و یازدهم و دوازدهم، در کنار تمرکز مشروع بر سودآوری اقتصادی برای خود، نیم‌نگاهی به ارائه‌ی خدمات متناسب با تمامی اقشار زائران امام مهربانی‌ها داشته باشند؛ همان زائرانی که امروز در بدو ورود به مشهد نه سراغ هتل‌های ناب و چندستاره‌ی حاشیه‌ی شارستان و محورهای شعاعی می‌روند، بلکه در کوچه‌پس‌کوچه‌های محروم از حق توسعه (طی دهه‌های اخیر) و در میان اندک خانه‌ها و مسجدهای برجای‌مانده از گزند تخریب‌های گذشته، به‌دنبال سرپناهی قابل‌استطاعت می‌گردند.

اکنون در آغاز قرن جدید و همزمان با آشکار شدن مسائل و کاستی‌های شهر مشهد و بافت پیرامون حرم مطهر، زمان آن است که روند اصلاح و تغییر بیش‌از‌پیش و با جدیت دنبال شود، تا خسارت‌های چنددهه‌ی گذشته، به‌تدریج جبران شود و شهر مشهد دوباره شأن میزبانیِ شایسته از «همه‌»ی دوست‌داران امام رضا (علیه‌السلام) را بازیابد.

دکتر صالح شریفی – مدیر دفتر طرح حریم رضوی

blank

blank
نوشته قبلی

درس‌هایی از تغییر نقشه پاریس بعد از انقلاب فرانسه طی زمان کوتاه هفده سال

نوشته‌ی بعدی

قلعه وکیل آباد مشهد هم فراموش شده است!

admin

admin

مطالب مرتبط

رویکرد شهرسازان در زمینه نیازهای شهری یک خانواده ایرانی چگونه باید باشد؟
یادداشت ها

رویکرد شهرسازان در زمینه نیازهای شهری یک خانواده ایرانی چگونه باید باشد؟

توسط admin
۲۸ اسفند, ۱۴۰۱
0

اطرافتان راه نگاه کنید. کمی اخبار را مرور کنید. بمباران حرف‌ها و خبر‌های ناخوشایند امانتان نمی‌دهد. در چنین شرایطی، برنامه...

ادامه مطلب
روضه‌ای برای حاشیه مشهد

روضه‌ای برای حاشیه مشهد

۲۸ اسفند, ۱۴۰۱
رابطه‌ی محیط زندگی و مزاج افراد

رابطه‌ی محیط زندگی و مزاج افراد

۲۸ تیر, ۱۴۰۱
مفهوم و جایگاه خانه در نظام اسلامی شهری

مفهوم و جایگاه خانه در نظام اسلامی شهری

۲۱ تیر, ۱۴۰۱
حال معابر مشهد هر روز وخیم‌تر می‌شود

حال معابر مشهد هر روز وخیم‌تر می‌شود

۸ تیر, ۱۴۰۱
نوشته‌ی بعدی
قلعه وکیل آباد مشهد هم فراموش شده است!

قلعه وکیل آباد مشهد هم فراموش شده است!

بیشتر بخوانید

خانه باغ اتحادیه، تنها بازمانده تاریخی خیابان لاله زار

خانه باغ اتحادیه، تنها بازمانده تاریخی خیابان لاله زار

۲۷ اسفند, ۱۴۰۱
برپایی اجتماع عظیم «منتظران ظهور» در عرصه میدان شهدای مشهد

برپایی اجتماع عظیم «منتظران ظهور» در عرصه میدان شهدای مشهد

۲۱ اسفند, ۱۴۰۱

پربیننده ترین مطالب

هیچ محتوایی موجود نیست

درباره افق اندیشان

پایگاه خبری اختصاصی افق اندیشان مشهد زیرمجموعه شرکت خلاق رسانه ای افق اندیشان رسانه شرق، با شماره مجوز 85179 از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تاریخ 1398/02/09 در حوزه تخصصی معماری ، شهرسازی و طراحی شهری با هدف تحلیل رویدادهای تخصصی شهر مشهد شروع به فعالیت کرد.

پایگاه خبری افق اندیشان مشهد

blank

رسانه های دیگر

  • افق مشهد
  • فصلنامه تلخند مشهد
  • مشهد تی وی پلاس

مجوزها:

logo-samandehi
  • اخبار
  • یادداشت ها
  • مقالات
  • یادداشتهای سردبیر
  • تحلیل اخبار
  • درباره ما
  • ارتباط با ما

تمامی حقوق نزد پایگاه خبری تحلیلی افق اندیشان مشهد محفوظ می باشد.

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • اخبار
  • تحلیل اخبار
  • یادداشت ها
  • یادداشتهای سردبیر
  • مقالات
  • گزیده پژوهش
  • ارتباط با ما
  • درباره ما
  • همکاری با ما

تمامی حقوق نزد پایگاه خبری تحلیلی افق اندیشان مشهد محفوظ می باشد.